حقوق مربوط به عکاسان : عکاسی از مکان های عمومی و اشخاص چگونه است؟
در هنگام عکاسی و فیلمبرداری در مکانی خاص که اشخاص به صورت ناگزیر ممکن است در کادر دوربین کسی قرار بگیرند عکاسی به همین راحتی اتفاق نمیافتد. دلیل این مورد این است که هر کسی در سطح اجتماعی دارای حقوقی است و حق ثبت عکس اشخاص یکی از آنها است و نمیتوان گفت که در مقابل عکسی که از آنها گرفته میشود سکوت کنند یا با استفاده از تصویر خودشان نباید مطالبهای داشته باشند. بنابراین در قوانینی که مربوط به حقوق افراد است به موضوع پرداختهاند و ما در ادامه خواهیم گفت چه مسائل حقوقی برای عکس برداری در فضای عمومی از اشخاص وجود خواهد داشت.
در چه مکانهایی نباید و در کجاها می توان عکاسی کنیم
در برخی از مکانها به علت ملاحظاتی که ممکن است درباره آنجا وجود داشته باشد که آن مکان ها نظامی و امنیتی باشد و یا مراکز خاص باشد که نیاز به مجوز باشد ولی برای عکاسی در مکان های عمومی لازم نیست که مجوزی دریافت شود ولی باید حریم خصوصی افراد رعایت شود.
فضای عمومی به مکانهایی گفته میشود که همه افراد میتوانند در آن وارد شوند. این مورد میتواند تمامی خیابانها و حتی سازمانهایی باشد که افراد بدون محدودیت میتوانند در راهروها و مکانهای عمومی آن به عکاسی بپردازند.
فرق عکاسی در فضاهای نیمه خصوصی و نیمه دولتی با فضاهای خصوصی
با کسب مجوز عکاسی، عکس برداری از صحنه تئاتر بدون مجوز و ملاحظات قانون آن صورت میپذیرد.علاوه بر این که میتواند در مقام رقابت قرار گیرد میتواند به نوعی هم حق صاحبان اثر هنری و مسئولین آن مرکز را ضایع کند بنابراین در برخی از مکانها با کسب مجوزها و رد شدن از فیلترهایی میتوان به عکسبرداری پرداخت ولی در برخی از مکانها به علت وجود حریم شخصی و یا شرایط امنیتی عکاسی در آن ممنوع میباشد. عکاسی در نوع خود به نوعی مشمول قوانین آزادی بیان میشود. بنابراین عکاسی از چهره افراد و خود افراد در موقعیتی که ممکن است شخصیت آنها را در بربگیرد ممنوع است و از نظر قانونی قابلیت پیگیری دارد. این موقعیتها میتواند مکانهایی باشد که در آن تابلو و یا اعلانی جهت ممنوعیت عکس برداری از آنجا وجود داشته باشد.
عکاسی خیابانی
هر نوعی از عکاسی
خیابانی به شرطی که شخصی به عنوان سوژه اصلی عکس قرار نگیرد و به نوعی حریم شخصی
او دچار درگیری نشود؛ آزاد خواهد بود و عکاسی در خیابان ممنوعیتی برای عکاس ایجاد
نمیکند.
تفاوت میان عکاسی از افراد مشهور و سلبریتی با چهره افراد معمولی
ممکن است برخی از افراد بنا به هر دلیلی از موقعیت معمولی زندگی فراتر بروند و در بین عموم منزلتی متفاوت داشته باشند. از آنجایی که زندگی این افراد به نوعی با مردم عجین شده است نمیتوان گفت که این افراد حریم شخصی مانند مابقی افراد دارند. این افراد ممکن است در سطح جامعه حاضر شوند و حضور آنها با سایرین متفاوت است بنابراین عکاسی از چهره و حالات این افراد ممنوعیتی ندارد چرا که آنها جزیی از جامعه و متعلق به همه افراد است.
مهمترین مسئلهای که عکاسان خیابانی با آن روبرو هستند این مسئله است که آنها نمیتوانند و نباید از چهره افراد به گونهای قابل شناسایی عکاسی کنند. هرگونه عکسبرداری از چهره افراد مختلف منوط به این موضوع است که از افراد کسب اجازه شود. البته در موارد و تجمعهایی که افراد به قصد تظاهر و به قصد دیده شدن در این جمع حضور پیدا کردهاند عکاسی از چهره افراد مانعی ندارد. در این گونه از اجتماعات برای عکاسی در مباحث حقوقی اینگونه آمده است که فردی که در این مکانها حضور پیدا کرده است «از حق بر چهره خود اعراض کرده است»
قرارداد عکاسی چیست؟
قرارداد عکاسی یک قرارداد الزام قانونی بین شما به عنوان عکاس و مشتری شما به عنوان سوژه است. اصطلاح “مشتری” می تواند به هر کسی یا هر نهادی که در این مقام با آن رابطه برقرار کرده اید اشاره کند. به عنوان مثال، یک مشتری ممکن است یک فرد، یک خانواده، یک کسب و کار باشد که شما را برای گرفتن عکس از تیم اجرایی خود استخدام می کند، یا یک نهاد دولتی که ممکن است نیاز به گرفتن عکس در انتخابات محلی داشته باشد.
داشتن یک قرارداد عکاسی بسیار مهم است تا بتوانید به وضوح انتظارات خود و مشتریانتان را بیان کنید. یک قرارداد همچنین به عنوان ابزاری برای ایجاد رابطه عمل می کند و به مشتریان خود نشان می دهد که می خواهید ارتباطات واضحی ارائه دهید، انتظارات را تعیین کنید و به وعده ها عمل کنید. یکی از بزرگترین دلایل عقد قرارداد برای کار عکاسی این است که کسب و کار شما را برای مشتریان ارزشمندتر می کند زیرا آنها می دانند که می توانند بر اساس اعتماد با شما رابطه برقرار کنند.
آشنایی با قوانین حقوقی عکاسان
قوانین عکاسی بین جوامع متفاوت است و حتی در مواردی ممکن است که هیچ محدودیت رسمی برای عکاسان وجود نداشته باشد ، ولی در بسیاری از جوامع ممکن است با عکس گرفتن از افراد یا مکان ها مخالفت شود. ضمن اینکه واکنش های عموم نیز ممکن است از شکایت گرفته تا خشونت برای مقابله با عکاسی نیز متغیر باشد. در اکثر جوامع، حقوق مالکیت معنوی عکس ها در حوزه های مختلف توسط قوانین حاکم بر حق چاپ و حقوق اخلاقی محافظت می شود که البته در ایران هنوز خلا های زیادی در مورد قانون حق چاپ و کپی در همه ی زمینه های هنری به خصوص عکاسی وجود دارد. در برخی موارد مانند : حریم خصوصی یا قوانین دیگر ، عکاسی ممکن است توسط قوانین مدنی یا کیفری محدود شود و انتشار عکس ها با مشکل مواجه شود. به طور کلی می توان عکاسی را به نفع اخلاق عمومی دچار محدودیت و چالش کرد. در بعضی کشورها مثل آمریکا و استرالیا از هر چیزی که بعنوان مکان عمومی شناخته میشود می توان بدون اجازه عکس برداری کرد اما اگر کسی بتواند از منطقه ی عکاسی شما بعنوان ملک شخصی یاد کند ، انتشار عکس بدون اجازه ی مالک امکان پذیر نیست ولی در بریتانیا هیچ قانونی مبنی بر ممنوعیت عکاسی از اموال خصوصی در مکان های عمومی وجود ندارد. البته این کار نباید منجر به ضبط اموال عکاس شود و مالک فقط می تواند از عکاس بخواهد که آنجا را ترک کند. در صورتی که از شخصی بدون رضایت فیلم گرفته شود ، آن شخص می تواند کار را به دعوای مدنی برساند و از قوانین حریم خصوصی برای شکایت از عکاس اقدام کند. ولی باز هم در کل عموماً نمی توان یک عکاس را مجبور به نمایش یا حذف تصاویر کرد مگر آنکه عکاسی نقض قانون و یا اشتراک گذاری اطلاعات محرمانه باشد. اگر به دنبال عکس برای اهداف تجاری هستید ، ممکن است مجبور شوید از هر کسی که در فیلم یا عکس نقش داشته است مجوز بگیرید. برای عکاسی یا فیلمبرداری از بعضی مکانهای عمومی و خاص مانند پارکها و موزه های ملی شاید لازم باشد که مبلغی را پرداخت کرده و مجوز عکاسی بگیرید. یکی دیگر از قوانین عکاسی که در بعضی کشورها وجو دارد ، مربوط به پلیس میشود که در این قانون عکاسان اجازه ندارند از عملیات های پلیس حتی در خیابان ها تصویربرداری کنند و این کار قطعا جرم محسوب میشود. حتی معتقدند که حضور عکاسان در بین نیروهای پلیس می تواند منجر به تشدید عملیات تروریستی شود.